หลักฐานการฝังศพชาวดัทช์ในสมัยอยุธยาที่เมืองสงขลาเก่า

โดย พิทยะ ศรีวัฒนสาร สุสานฮอลันดาเมื่อพ.ศ.๒๕๔๑ ที่เห็นอยู่ไกลๆคือหัวเขาแดงมีเมืองเก่าตั้งอยู่พร้อมป้อมโบราณ๑๓ป้อม รอบเขา ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของสุสานราว ๑ กิโลเมตร(ภาพและคำบรรยายโดย จารึก วิไลแก้ว ผู้อำนวยการสำนักศิลปากร จ.สงขลา ขอขอบคุณเป็นอย่างยิ่ง)

สุสานดัชท์ในเมืองสงขลาเก่าก่อนการขุดค้นทางโบราณคดี (ภาพและข้อมูลจากจารึก วิไลแก้ว ผู้อำนวยการสำนักศิลปากร จ.สงขลา ขอขอบคุณเป็นอย่างยิ่ง)

ภายหลังการขุดค้นพบหลักฐานการใช้ปูนขาวหุ้มโลงศพไม้ ที่ป้ายกลางหลุมเขียนว่า ที่ฝังศพวิลันดา ระบุวันเดือนปีที่ขุดและตำแหน่งของหลักฐานในหลุมขุดค้น คำบรรยายใต้ภาพเขียนว่าโลงศพAnomaly A แนววัดที่3(ภาพโดย จารึก วิไลแก้ว ขอขอบคุณเป็นอย่างยิ่ง)

โครงกระดูกที่ฝังใต้พื้นโบสถ์ซานเปโตร ขุดแต่งปีพ.ศ.2527 โดย ปฏิพัฒน์ พุ่มพงษ์แพทย์และคณะ พบหลักฐานใช้ปูนขาวโรยรองพื้นและโรยบนศพเพื่อฆ่าเชื้อโรค และดูดซับกลิ่น แบบเดียวกับการใช้ปูนขาวโรยดับกลิ่นห้องน้ำเมื่อ 30-40ปีที่แล้ว และในงานวรรณกรรมเรื่อง "The Rose for Emily"ของ William Faukner(Understanding Fiction: 1959, 343-354) เพื่อนบ้านก็แอบเข้าไปใช้ปูนขาวดับกลิ่นเหม็นอย่างรุนแรง โดยไม่ทราบว่าเป็นกลิ่นอะไร หลังจากเอมิลี่ฆ่าแฟนหนุ่มแล้วเก็บในห้องนอนมานานกว่า20 ปี ความลับจึงถูกเปิดเผยออกมา ปูนขาวที่หุ้มโลงศพที่สุสานฮอลันดา ก็คงจะใช้ด้วยวัตถุประสงค์ในการดับกลิ่นและฆ่าเชื้อโรคแบบเดียวกับที่บ้านโปรตุเกส เพียงแต่แตกต่างกันที่เทคนิคการใช้เท่านั้น